Home   /   Hond & Gezondheid

Patella luxatie of losse knieschijf bij de hond

Laatste update: 21 mei 2022

Een patella luxatie bij de hond wordt ook wel losse knieschijf genoemd. Deze aandoening is een van de meest voorkomende oorzaken van kreupelheid.

Hiernaast is het goed te herkennen, door het typische hinkeltje wat de hond krijgt tijdens het lopen.

Hoe komt je hond aan deze vreemde aandoening?

Kan dit worden verholpen?

En hoe voorkom je patella luxatie?

Lees hier alles over deze bijzondere gewrichtsaandoening.

Wat is een patella luxatie bij honden?

Patella luxatie is een erfelijke aandoening, die bij honden in alle vormen en maten voorkomt. Tegenwoordig wordt dit gezien als één van de meest voor de hand liggende redenen voor kreupelheid.

Maar wat is het eigenlijk?

Patella luxatie is de medische term voor een losse knieschijf, ook wel ontwrichte (luxatie) knieschijf (patella, in het Latijn) genoemd. Hierbij schuift de knieschijf weg vanuit het midden van het gewricht, waardoor deze niet meer goed functioneert.

De knieschijf kan zowel naar links als naar rechts zakken. Wanneer deze aan de buitenzijde van de poot belandt, noemen we dit een laterale patella luxatie. Schuift deze naar de binnenzijde van de poot, dan noemen we dit een mediale patella luxatie.

Hierbij komt de mediale vorm het meeste voor, namelijk zo’n 75 procent van de gevallen. We zien deze klachten verschijnen vanaf de leeftijd van ongeveer één jaar. Bij kleine hondenrassen echter, kan dit zich ook op latere leeftijd uiten.

Toch zien we een duidelijke verdeling in de rassen die risico lopen op deze aandoening. De mediale versie komt vooral voor bij kleine rassen, maar de laterale vorm juist bij grote.

Mediale patella luxatie zien we veel bij:

Laterale patella luxatie zien we met name bij:

Oorzaken van een patella luxatie

Een losse knieschijf wordt vaak veroorzaakt door anatomische afwijkingen. Deze zijn aangeboren, waardoor de gehele beenstand anders is dan normaal. Deze afwijking is doorgaans erfelijk belast en wordt dus van de ouderdieren doorgegeven aan de pups.

Heel soms komt het voor, dat een patella luxatie opgelopen wordt door trauma of een knie operatie.

De verschuiving van de knieschijf ontstaat doorgaans, omdat zowel het bovenste als het onderste gedeelte van de poot niet goed is ontwikkeld. Denk bijvoorbeeld aan de typische X-benen, die vaak bij reuze-rassen zoals de Duitse dog gezien worden.

Met de knieschijf zelf is doorgaans niets mis. Maar door de in- of uitstaande beenstand wordt deze van zijn plek getrokken.

Bij het bewegen van het kniegewricht, zorgt het stevige kniekapsel ervoor dat de schijf netjes in een speciale geul van het bovenbeen blijft. Gaat hier iets mis, dan schiet de schijf uit de geul (luxatie).

Gebeurt dit herhaaldelijk, dan zal het kapsel steeds minder stevig worden. Ook kan de geul beschadigen. Hierdoor verhoogt de kans op een luxatie.

Ook ligt secundaire problematiek zoals slijtage (artrose) op de loer.

Deze aandoening kan voorkomen bij één of beide achterpoten. De kans op problematiek in twee poten tegelijk is zelfs 50 procent.

Hoe herken je dit bij je hond?

Symptomen van patella luxatie

Patella luxatie is over het algemeen goed te herkennen. Het heeft namelijk heel typische symptomen.

Schiet de knieschijf uit de geul, dan kan de hond zijn kniegewricht niet meer buigen. De aangedane poot wordt dus stijf, waardoor de hond typisch mank gaat lopen of hinkt. Hierbij wordt de poot stijf gehouden.

Losse knieschijf bij de hond behandelen

Om de juiste diagnose te stellen, zal de dierenarts controleren in hoeverre de knieschijf van zijn plek geschoven kan worden. Ook kijkt men naar het gemak waarmee de schijf weer terug op z’n normale plek gezet wordt.

Hierin kennen we vier gradaties.

Gradatie 1 – Knieschijf kan worden verschoven, maar schiet gelijk terug in de goede positie

Gradatie 2 – Knieschijf kan worden verschoven en schiet terug wanneer het gewricht gestrekt is

Gradatie 3 – Knieschijf is verschoven en schiet terug naar luxatie bij poging tot terugplaatsing

Gradatie 4 – Knieschijf is verschoven en laat zich niet handmatig terugplaatsen

Een röntgenfoto kan hierbij duidelijkheid bieden over de anatomische situatie in het been. Hierbij kan ook mogelijke artrose in beeld gebracht worden.

Gelukkig kan deze vervelende aandoening goed geopereerd worden. Over het algemeen is de prognose na de ingreep zeer goed en is de kans op herhaling zeer klein.

Hierbij kijkt de dierenarts goed wat er is aangetast in het gewricht, waardoor de luxatie verholpen kan worden. Zo wordt soms de geul in het bovenbeeld dieper gemaakt of worden de banden in het gewrichtskapsel verkort.

Ook kan de aanhechtingslocatie van de kniepees aangepast en verstevigd worden.

Voorkomen van een patella luxatie

Helaas is een aandoening zoals patella luxatie niet te voorkomen via het management van je hond. Deze aandoening is erfelijk belast. Daarom wordt ten zeerste aangeraden om niet te fokken met dieren die deze aandoening onder de leden hebben.

Hiernaast is het belangrijk om een dierenarts te raadplegen zodra je patella luxatie vermoedt. Tijdig ingrijpen kan ernstige ontwikkelingen voorkomen, zoals slijtage en beschadiging van het gewricht.