Heeft mijn hond pijn? Bekijk de 10 symptomen

Kun jij zien of je hond pijn heeft? Het herkennen van deze symptomen is soms van levensbelang. Maar honden kunnen hun zwakten goed verbergen.

Hoe weet je dan, dat er iets mis is? Chronische of intense pijn kunnen de gezondheid namelijk ernstig in gevaar brengen. Om je viervoeter te beschermen, zijn specifieke gedragssignalen onmisbaar in het oplossen van het probleem.

Maar de oorzaak van het probleem is niet altijd gemakkelijk op te lossen. Wanneer heb je ondersteuning nodig van een dierenarts? Gelukkige Honden geeft je de 10 belangrijkste signalen en symptomen van pijn bij je hond.

Wat is pijn?

Wanneer je hond pijn heeft, wil je dit zo snel mogelijk verhelpen. Pijn heeft een belangrijke signaalfunctie in het lichaam en kan voor veel ongemak zorgen. Maar wat, als je hond zijn ongerief verstopt?

En wat is dit precies voor verschijnsel?

Pijn is een beveiligings- en waarschuwingssysteem van ons lichaam. Het verkleint de kans op (extra) schade en geeft aan dat ergens in het lichaam gevaar dreigt.

Pijn voelt je hond in het brein. “Het gevoel wordt via speciale zenuwuiteinden en het ruggenmerg naar je brein getransporteerd”, zegt het Radboud Universitair Medisch Centrum te Nijmegen hierover. “Hier bepalen de hersenen, samen met de emoties of stemming, hoe de pijn ervaren wordt”.

Hoe gevoelig dit pijnsysteem is in het ervaren van de prikkels, verschilt per individu. “Dit is gedeeltelijk erfelijk bepaalt. Door een nare ervaring kan de gevoeligheid echter sterker worden, zoals bij een traumatische gebeurtenis”, meldt het Radboud UMC.

Ook de omstandigheden spelen hierbij een rol. Angst kan de gevoeligheid onderdrukken, door aanmaak van stofjes zoals adrenaline. Maar stress en slaaptekort kunnen je dier juist gevoeliger maken voor pijn.

Dit kan het welzijn van je dier in gevaar brengen. Hoe herken je dit probleem?

Symptomen van pijn bij honden herkennen

Wanneer mensen pijn hebben, merk je dit gelijk. We klagen over onze zwakke rug, geven een gil wanneer we onze teen stoten of hinken als we door onze enkel gaan.

Bij honden ligt dit niet zo eenvoudig. Zij uiten pijn minder snel en op een andere manier dan wij. Zelfs met heftige pijnklachten is het mogelijk dat je hond niets of nauwelijks iets laat merken.

In de vrije natuur kan zwakheid namelijk leiden tot de dood. Wanneer een hond de groep ophoudt of achterblijft, vormt hij een gemakkelijke prooi voor roofdieren.

Alle reden dus, om je zwakheden voor je te houden. Maar op deze manier kan het baasje pijn bij de hond maar moeilijk herkennen.

Daarom geven we je 10 symptomen, die op pijn kunnen duiden bij je hond.

Lees ook: Pijnstilling voor honden

1. Hond slaapt veel of eet/drinkt niet

Wanneer een hond pijn heeft, kan hij meer willen slapen dan normaal. De rust helpt hem helen, maar hiermee kan hij ook actief pijn vermijden. Moeizaam bewegen kost namelijk energie en brengt vaak stijfheid met zich mee.

Dan wil je liever blijven liggen!

Maar door de pijn kan zitten of liggen ook bemoeilijkt worden. Het lichaam komt niet tot rust, zodat herstel wordt tegengewerkt.

Dus zie je de hond in een ongebruikelijke houding zitten of liggen? Of staat hij gelijk weer op, waarna hij doelloos rond blijft lopen?

Deze onrust kan op pijn wijzen.

Door de pijnklachten verliezen dieren regelmatig hun eet- en drinklust. Maar voeding en hydratatie spelen een grote rol in gezondheid en herstel.

Wees dus waakzaam, wanneer je dier ineens zijn brokjes laat liggen of niet meer naar zijn drinkbak omkijkt.

Wil je meer weten over eetproblematiek bij honden? Lees dan ons artikel Mijn hond eet niet.

2. Hond loopt mank of staat moeilijk

Soms kan je hond de pijn willen verbergen, maar het pijnlijke lichaamsdeel werkt niet mee. Een kromme lichaamshouding (bolle rug), stijfheid, hinken en waggelen kunnen hiervoor een aanwijzing zijn.

Dit gedrag hoeft echter niet onomstotelijk pijn weer te geven. Toch geeft een verandering in gedrag je belangrijke informatie over de gezondheid van je dier.

Over het algemeen worden honden met pijn eerder moe en kunnen de rest minder goed bijhouden dan voorheen. Hierdoor gaat ook hun enthousiasme achteruit.

Moet je de hond overhalen om te gaan wandelen? En is hij minder geïnteresseerd in spel? Dan kan er iets aan de hand zijn.

Cijfer dit gedrag niet weg bij een hoge leeftijd. Oudere honden hebben niet per se een tanende energie. Zeker niet als ze juist gevoerd worden.

Bijna elke hond moet voor zijn favoriete spel of wandeling te porren zijn!

3. Hond toont agressief gedrag

Wanneer een hond pijn heeft, voelt hij zich kwetsbaar. Hierdoor zal hij sneller een reden vinden om zichzelf te verdedigen.

Niemand mag namelijk zien dat hij zich zwakker voelt. Dit wil hij verbergen en compenseren. Hierdoor kunnen zachtaardige honden hun baasje ineens op afstand houden, door te grommen, snauwen of te bijten.

Vaak snapt een hond niet wat er gaande is, wanneer hij pijn heeft. Maar wat hij wel weet, is dat hij zich niet goed voelt. Hier kan prikkelbaar gedrag en spanning uit voortkomen.

Een zichtbare aanwijzing hiervan is borstelen. Hierbij gaat het haar op de nek en de rug omhoog staan. Dit lijkt op de “pilo-erectie”, die plaatsvindt wanneer een hond boos wordt.

Zie je dus bij een dier in rust de haren overeind staan? Dan heb je goede kans dat ze ergens pijn hebben.

4. Hond is plotseling bang

Plotselinge angst kan er ook op duiden dat je hond ergens pijn voelt. Ze weten vaak niet hoe ze hiermee om moeten gaan.

Heeft je hond niet recentelijk op zijn kop gehad? En is er niets engs gebeurd? Dan kunnen trillen, in elkaar kruipen en van onder de wimpers kijken op angst duiden.

Dit gaat vaak gepaard met piepen, janken of klappertanden. Of juist met een oorverdovende stilte.

Wil je meer weten over angstig of agressief gedrag bij honden? Lees dan ons artikel Agressie bij honden.

5. Hond trekt zich terug of is erg aanhankelijk

Pijn kan zowel bij dieren als bij mensen tot lethargie (slaapzucht) en apathie (gebrek aan emotie) leiden. In zo’n geval zal je hond zich terugtrekken. Hij wil geen contact met zijn omgeving en is nergens in geïnteresseerd.

Vaak begint dit gedrag subtiel. Het begint bij lichte desinteresse en groeit uit naar lange, roerloze perioden. Hiervoor wordt vaak een rustige, schemerige locatie gezocht.

Sommige dieren vertonen juist tegenovergesteld gedrag.

Plotseling klimt je stoere, zelfstandige terriër bij je op schoot en nestelt zich dicht tegen je aan. Stuur je hem weg, dan volgt hij je onherroepelijk.

Zo’n plotselinge vraag om steun of aandacht kan aanduiden dat je dier zich niet goed voelt.

6. Hond maakt meer of rare geluiden

Je dier kan proberen zijn pijn te verbergen, maar toch meer geluid produceren dan voorheen. Typische geluiden zoals piepen, janken, gillen, kermen, grommen, grauwen en zelfs huilen kunnen een aanwijzing zijn tot pijn.

Typische geluiden vallen op. Zo ook, wanneer je hond meer vocaliseert dan normaal.

Maar hoor je de hond ineens veel minder? Ook dan kan er iets aan de hand zijn.

7. Herhaalde gedragingen

Dieren reageren ook op pijn door herhaaldelijk gedrag te vertonen. Deze typische gedragingen komen voort uit spanning (stress), door de aanhoudende pijn. Hiernaast kan ook de aard van de pijn leidend zijn.

Denk hierbij aan krabben of kauwen dezelfde plek, langs voorwerpen schuren of schudden met de kop. Ook stressgedragingen zoals rondjes lopen of tongelen kunnen een aanwijzing zijn.

Gedrag zoals knarsetanden, plotseling kwijlen en braakneigingen kunnen op pijn in de mond of keel wijzen.

8. Hond likt zichzelf constant

Wanneer een dier pijn heeft, wil hij instinctief de wond of zere plek verzorgen. Dit “schoonhouden” uit zich in likken aan of bij de zere plek, ook als deze binnen in het lichaam zit.

Hierdoor kan een hond likken aan een bepaalde plek, zonder dat hier iets aan te zien is. Dit kan zelfs zulke vormen aannemen, dat er een lokale huidontsteking (hot spot) ontstaat.

Bij herhaaldelijk likken of een hot spot is het raadzaam om advies van een dierenarts of professional te vragen. Naast pijnklachten, kan dit namelijk een indicatie voor huidproblemen zijn.

Lees ook: Hond heeft wond

9. Hond knijpt ogen dicht

Uit onderzoek is gebleken, dat wij mensen de gezichtsuitdrukking van onze honden prima kunnen lezen. Dit komt goed uit. Bij pijn veranderen er specifieke onderdelen in de gezichtsuitdrukking van je hond.

Met name de stand van de ogen geeft je informatie. Zijn deze dichtgeknepen, half open of kijkt je hond van onder zijn wimpers de wereld in?

Dan is er een mogelijkheid dat hij pijn heeft.

10. Hond heeft verhoogde hartslag en ademt oppervlakkig

Ook de ademhaling en hartslag geeft informatie over de fysieke gesteldheid van je hond.

Een gezonde hond ademt zo’n 10 tot 30 keer per minuut. Wanneer hij pijn ervaart, kan hij sneller en oppervlakkiger (minder diep) gaan ademen. Ook hijgen en onregelmatigheden geven een mogelijke aanwijzing tot pijn.

Abnormale ademhaling gaat vaak samen met een verhoogde hartslag. Een gezonde hond in rust heeft een hartslag van zo’n 60 tot 120 slagen per minuut.

Maar hoe komt een hond eigenlijk aan pijn?

Oorzaken van pijn bij de hond

Het zal je niet verbazen, dat pijn veel verschillende oorzaken kan hebben. Vragen we de gemiddelde hondenliefhebber naar de meest voorkomende, dan worden ‘trauma’ en ‘ziekte’ het meest genoemd.

De directe, aanwijsbare oorzaken zijn echter ontelbaar. Daarom verdelen we de oorzaken in drie categorieën: acute lichamelijke, chronische lichamelijke en geestelijke oorzaken.

Acute lichamelijke oorzaken

Bij acute lichamelijke oorzaken kun je denken aan een wond, kneuzing, breuk of ellende zoals een grasaar in het oor. Het ontstaat binnen korte tijd en vraagt direct aandacht door een (soms) kort, scherp pijnsignaal.

Chronische lichamelijke oorzaken

Bij chronische, dus langdurige oorzaken van pijn kun je denken aan een aanhoudende aandoening of degeneratie van het lichaam. Voorbeelden hiervan zijn slijtage, huidproblemen, kanker of spijsverteringsproblematiek.

Geestelijke oorzaken

Ook mentale problemen kunnen pijn veroorzaken. Vaak heeft dit met de onderliggende stress te maken, zoals Post Traumatisch Stress Syndroom of problemen zoals dementie.

Hoe komt je hond van deze ellende af?

Pijn bij je hond behandelen

Wanneer je hond pijn heeft, wil je hem hier zo snel en goed mogelijk vanaf helpen. Toch? Hierbij zijn drie punten van belang: oorzaak, kunde en verzorging.

Oorzaak

Om de pijn zo goed mogelijk te bestrijden en op te lossen, moeten we weten waardoor het veroorzaakt wordt. Verzamel daarom zoveel mogelijk nuttige informatie, die kan helpen om het probleem te lokaliseren. Stel hiervoor antwoorden op voor de volgende vragen:

• Welke symptomen uit de bovenstaande 10 signalen zie je bij je hond?
• Hoe lang vertoont je hond deze symptomen al?
• In welke situaties vertoont je hond deze symptomen?
• Kun je aan de buitenkant van het lichaam iets zien?
• Verzet je hond zich bij het aanraken van een bepaald lichaamsdeel?
• Of weigert hij een bepaalde actie te ondernemen?
• Heeft je hond koorts?

Pas op! Zelf de pijn onderzoeken brengt risico met zich mee. Je zachtaardige vriendje kan ineens flink uithalen, wanneer je de pijnbron gevonden hebt. De dierenarts weet hoe hij dit moet voorkomen.

Kunde

Daarom kun je het beste met je verzamelde informatie een dierenarts gaan raadplegen. Twijfel je, of vind je het moeilijk om antwoord te geven op de Oorzaak-vragen? Stel jezelf dan de volgende vragen:

1. Gedraagt je hond zich ineens anders dan normaal, zonder duidelijke aanwijzing?
2. Gaat de gedraging niet binnen een paar uur over of komt het steeds terug?

Antwoord je beide vragen met “Ja”, laat je viervoeter dan nakijken door een dierenarts of professional. Mogelijk is er iets mis met de gezondheid.

Verzorging

Wanneer de dierenarts de juiste diagnose gesteld heeft, kan de behandeling beginnen. Hierin speel jij een erg belangrijke rol: die van verzorger.

De dierenarts zal indien nodig medische hulp verlenen, waarna de hond vaak weer naar huis mag. Als eigenaar krijg je soms medicatie mee en instructies voor bijpassende zorg en aanpassingen in het management. Denk hierbij aan voeding, rust, maar ook aan veranderingen in activiteiten en regels.

Zorg bij een herstellende of pijn-lijdende hond voor zoveel mogelijk comfort. Geef hem een rustige, tochtvrije en zachte plek om zich terug te trekken.

Let op de individuele wensen van je hond. De één geeft aan juist veel aandacht te willen als hij zich niet fijn voelt, de ander prefereert met rust gelaten te worden. Toon hier respect voor en volg zoveel mogelijk de aanwijzingen van de dierenarts.

Natuurlijk willen we het liefst, dat onze viervoeter deze ellende bespaard blijft. Hoe maak je de kans op pijn zo klein mogelijk?

Hoe voorkom je dat je hond pijn lijdt?

Helaas kunnen we niet altijd voorkomen, dat je viervoeter pijn lijdt. Gelukkig zijn er enkele maatregelen die we kunnen treffen om de kans zo klein mogelijk te maken.

Controle

Om je hond gezond te houden, hebben we meer dan één paar ogen nodig. Het baasje ziet de hond elke dag en heeft alle ins en outs over de viervoeter paraat. Om deze in gezondheidsperspectief te stellen, hebben we een deskundige nodig.

Laat je hond dus elke zes maanden controleren bij een dierenarts. Ook een specialist zoals een osteopaat kan uitkomst bieden.

Erfelijke aandoeningen

Om je dier gezond en vrij van pijn te houden, is het belangrijk dat er in de fokkerij intensief op erfelijke aandoeningen wordt getest. De lijst van vererfelijke problemen is schrikbarend lang.

Hiernaast zullen we op grote schaal specifieke rasproblemen onder de loep moeten nemen, zoals bijvoorbeeld Obstructief Brachycefaal Syndroom bij kortsnuitige honden of heupdysplasie bij Duitse Herders.

Veiligheid

Veiligheid staat op één, altijd. Een ongeluk zit in een klein hoekje en valt helaas niet altijd te voorkomen. Maar door een goede opvoeding, duidelijke regels en een hond-proof omgeving valt heel wat euvel te voorkomen.