Baarmoederontsteking bij de hond

Baarmoederontsteking bij de hond: oorzaken en behandeling

Een baarmoederontsteking bij de hond kan de gezondheid ernstig bedreigen. Soms is deze vanaf de buitenkant lastig te herkennen. Maar het is belangrijk, dat je hond zo snel mogelijk medische hulp krijgt.

Hoe ontstaat een baarmoederontsteking? Waaraan kun je deze aandoening herkennen? En is deze goed te behandelen? Lees hier alles over baarmoederontsteking bij de hond.

Wat is een baarmoederontsteking?

Een baarmoederontsteking bij de hond wordt ook wel pyometra genoemd. Dit komt voor bij teefjes die niet gesteriliseerd zijn, ook wel ‘intact’ genoemd.

Wanneer dit orgaan ontstoken raakt, kan dit grote gevolgen hebben voor het lichaam.

Er bestaan twee soorten baarmoederontsteking: de open en de gesloten variant.

Bij een open baarmoederontsteking staat de baarmoedermond (cervix) een beetje open, waardoor er vieze afscheiding uit de vagina kan lopen. Deze stinkt en is vaak ook in de vacht rond de achterhand te zien.

Een gesloten baarmoederontsteking is echter niet zo duidelijk. Hierbij is de baarmoedermond gesloten, waardoor de pus zich in de baarmoeder ophoopt. De pus bevat bacteriën, gestorven witte bloedcellen en immuuncellen die dood weefsel inkapselen.

Door de druk van deze vloeistof, bestaat de kans dat de wand van de baarmoeder scheurt.

Het ontstekingsmateriaal belandt hierdoor in de buikholte, waardoor allerlei andere organen aangetast raken. Dit kan voor een enorme verzameling aan ontstekingen zorgen, wat zeer levensbedreigend is.

Ook het buikvlies (peritoneum) kan hierdoor ontstoken raken.

Maar hoe komt je viervoeter aan deze nare aandoening?

Oorzaken

Een baarmoederontsteking ontstaat onder de invloed van het geslachtshormoon progesteron. Progesteron wordt aangemaakt in de eierstokken, wanneer de teef klaar is voor de dekking en (eventueel) daarop volgende dracht.

Dit noemt men de eisprong.

Bij honden gebeurt dit spontaan en periodiek (ca. twee keer per jaar), wat anders is dan bij katten. Katten krijgen namelijk pas hun eisprong ná de dekking, waardoor hun lichaam minder vaak onderhevig aan progesteron is.

Zo lopen katten dus minder risico!

Progesteron bereidt het lichaam voor op ontvangst van de bevruchte eicel. Maar komt deze niet aan? En start er dus geen zwangerschap?

Dan wordt de baarmoeder gevoelig voor bacteriën. De baarmoedermond staat namelijk een beetje open, waardoor organismen gemakkelijker kunnen binnendringen. Deze kunnen afkomstig zijn vanuit de vagina, maar ook vanuit het bloed.

Ook de celdeling en kliervorming in de baarmoeder verandert onder invloed van progesteron. Daarom gaat een baarmoederontsteking vaak van start met een verstoorde celdeling in het endometrium, ofwel baarmoederslijmvlies.

Dit heet Cysteuze Endometrium Hyperplasie (CEH). Hierbij ontstaan teveel cellen in de celwand.
Door het vocht uit de klieren kunnen zich cysten (weefselholten met vocht) vormen.

Zodra een ontsteking optreedt, spreekt men van een baarmoederontsteking.

Door het hoge progesterongehalte neemt ook het risico op maligne (kwaadaardige) tumoren aan de melkklieren en het ontstaan van diabetes mellitus (suikerziekte) toe.

Het progesteron gehalte kan ook verhoogd raken door anti-loopsheidinjecties. Honden die deze periodiek ontvangen, lopen daarom verhoogd risico.

Hiernaast kan een baarmoederontsteking veroorzaakt worden door een abortus of problematiek rondom de placenta na een bevalling.

Symptomen

Een ontsteking kent verschillende fasen, waaronder roodheid, zwelling en warmte. Nu is dit bij een inwendige ontsteking zoals in de baarmoeder lastig te zien.

Er zijn echter wel symptomen die zich buitenaf vertonen of meetbaar zijn. Bij baarmoederontsteking, dient men dus op de volgende signalen te letten:

Wanneer de ontsteking te lang aanhoudt, kunnen er toxinen (gifstoffen) in de bloedbaan terecht komen. De nieren, die het bloed filteren, kunnen hierdoor beschadigd raken.

Hierdoor kan de hond zich erg ziek worden en algehele malaise ondervinden, zoals misselijkheid, lusteloosheid en overgeven.

Behandeling

Om een verspreide, zeer ernstige ontsteking van de organen te voorkomen, is het belangrijk dat de hond zo snel mogelijk behandeld wordt. De ontsteking kan namelijk zoveel schade aanrichten, dat het dier komt te overlijden of niet meer te behandelen is.

Maar wat kan een dierenarts aan dit probleem doen?

Allereerst kan de dierenarts de ontsteking diagnosticeren, door middel van bloedonderzoek en een echo. Hierbij ziet hij een verhoogd aantal afweercellen (witte bloedcellen) en afwijkende nierwaarden in het bloed.

Ook kan het aangedane orgaan gezwollen zijn.

De hond wordt aan het infuus gelegd, om een goede doorbloeding te handhaven. Vervolgens worden er ontstekingsremmers en antibiotica toegediend.

Om het probleem van de baarmoeder en de kans op herhaling te verwijderen, wordt vaak gekozen voor een ovariohysterectomie. Dit is een operatie waarbij de baarmoeder en eierstokken weggehaald worden.

Soms kiest men voor louter een behandeling met antibiotica om de baarmoeder te behouden. Dit is echter af te raden, omdat de kans op herhaling zeer groot is. Ook zal de vruchtbaarheid na een ontsteking sterk afgenomen zijn.

Voorkomen

Het voorkomen van een baarmoederontsteking bij de hond bestaat vooral uit preventieve actie en aandacht. Ga je niet met een teefje fokken, dan is een sterilisatie of castratie (wat ook verwijdering van de eileiders inhoudt) aan te raden.

We zien namelijk vaak, dat geslachtshormonen voor lichamelijke problematiek kunnen zorgen. Vooral wanneer de geslachtsorganen niet “gebruikt” worden.

Deze voorzorg verkleint ook de kans op andere risico’s zoals de ontwikkeling van tumoren en suikerziekte.

Is je teefje nog wel intact? Houd haar dan tot 1 à 2 maanden na de laatste loopsheid goed in de gaten. De ontsteking ontstaat doorgaans niet acuut, maar sluimert al langere tijd voordat de eerste symptomen zichtbaar worden.

Neem daarom regelmatig de temperatuur van je hond op. Houd hiernaast haar gedrag in de gaten. Controleer ook wekelijks de achterhand op uitvloeiing of vieze, natte haren.