Herken 10 belangrijke stress-signalen bij de hond

Stress-signalen bij honden geven een belangrijke indicatie over hun welzijn. Ken je dat gevoel, dat je er even niet meer tegen kan? Je viervoeter kan dit ook hebben.

Dit kan vergaande gevolgen hebben voor zijn gezondheid. Maar hoe herken je stress bij een hond? En hoe komt hij er eigenlijk aan?

Lees hier alles over hoe je stress bij honden herkent.

Waarom is stress gevaarlijk voor een hond?

Stress-signalen geven onmisbare informatie over de gevoelens van je hond. Je hond communiceert grotendeels door lichaamstaal. Hier zijn wij mensen in veel mindere mate mee bezig.

Maar juist deze, soms subtiele, signalen laten zien of het goed gaat met je hond. Waarom is stress zo belangrijk om te herkennen?

De term ‘stress’ staat eigenlijk voor ‘spanning’. Met spanning is in wezen niets mis, ook niet voor je hond. Het kan zelfs heel functioneel zijn.

Spanning zorgt ervoor dat het lichaam alerter wordt, sterker is en sneller kan reageren. Dit kan goed van pas komen bij levensbedreigende situaties. Deze situaties gaan weer over, en het lichaam heeft de hond extra capabel gemaakt hier om zonder kleerscheuren doorheen te komen.

In dit geval, zal de spanning wegzakken wanneer het niet meer nodig blijkt. Maar blijft de spanning hangen, omdat de oorzaak niet verdwijnt? Dan kan het chronisch worden.

Chronische stress

Bij chronische stress begint een heel ander verhaal voor je viervoeter. Aan het begin van de spanning, worden er twee stresshormonen ingezet. Allereerst is daar de productie van adrenaline in de bijnier, zodat de spierspanning stijgt, de bloeddruk toeneemt en de hartslag versnelt.

Ten tweede, wordt er in de bijnier cortisol aangemaakt. Dit zorgt ervoor langere alertheid en een grotere spanningsboog, door de aanlevering van extra energie.

Gaat de spanning niet weg, dan kunnen de effecten van deze hormonen schadelijke gevolgen hebben voor het lichaam. Cortisol zal zelfs in een vicieuze cirkel belanden, waarbij het zijn eigen productie stimuleert.

Maar dat is nog niet alles. De blijvende hoge bloeddruk en hartslag zullen zijn tol eisen. Net als het effect van de hormonen op belangrijke organen zoals de hersenen, lever en nieren.

10 Belangrijke symptomen van stress bij je hond

Dat klinkt heftig! Helaas is dat het ook, en kan het je viervoeter blijvend beschadigen. Hoe herken je dat dit gaande is bij je hond?

Hieronder geven we jullie de 10 belangrijkste stress-signalen.

1. Overspronggedrag

Honden die stress ervaren, hebben een innerlijk conflict. Ze weten niet hoe ze met de situatie moeten omgaan of hoe ze deze positief kunnen beïnvloeden voor zichzelf. Om dit conflict ‘op te lossen’, gaan ze gedrag vertonen dat er ogenschijnlijk niks mee te maken heeft.

Want een keuze, kunnen ze nog niet maken.

Dit conflict wordt geuit in gedragingen zoals bijvoorbeeld snuffelen over de vloer of zichzelf wassen. Hiernaast kan een hond zichzelf proberen te kalmeren, wat we zien in bijvoorbeeld gapen, over de neus likken (tongelen), uitrekken of uitschudden.

2. Verminderde of juist sterk verhoogde energie

Slaapt je hond opeens alleen maar of trekt hij zich terug? Of is hij juist neurotisch aanhankelijk en reageert hij overdreven op allerlei prikkels?

Ook dan kan spanning zich van hem meester gemaakt hebben.

3. Repetitief (herhaald) gedrag

Om de spanning kwijt te kunnen, vervallen sommige honden in een opvallende coping strategie. Deze strategie zorgt ervoor dat de hond de spanning mentaal aankan. De focus wordt verlegt en de hond neemt schijncontrole over de situatie.

Zo kan hij bijvoorbeeld achter zijn staart aan rennen, heen en weer lopen, schaduwen vangen of excessief likken en krabben op één plek.

4. Onverklaarbare gedragingen of verschijnselen

Teveel spanning kost je hond energie. Dit kan belangrijke processen in het lichaam dwarsbomen, evenals het verhoogde cortisol en adrenaline niveau. Hierdoor zien we gedragingen ontstaan zoals overmatig hijgen of kwijlen, maar bijvoorbeeld ook een verslechterde vacht- en lichaamsconditie.

5. Voerproblemen

Eet je hond ontzettend snel? Of is zijn maaltijd niet vooruit te branden? En hoe ziet zijn ontlasting er eigenlijk uit?

Als een hond gespannen is, kan hij te weinig rust hebben om normaal zijn bak leeg te eten. Ook kan de spanning voor maag-darmklachten zoals winderigheid, diarree of juist verstopping zorgen.

6. Verhoogde of afwijkende vocalisatie

Geloof het of niet, maar soms maakt stress geluid. Je hond kan aanhoudend blaffen, maar ook grommen, brommen, piepen, janken of erg hijgen.

7. Opgetrokken snuit of lip

Zie je meer tanden of tandvlees in de snuit van je hond dan normaal? Dan kan dit een signaal van spanning zijn. Houdt deze houding stand, dan kan het een ingehouden grom of blaf zijn, waarmee de hond eigenlijk zijn irritatie of stress wil uiten.

8. Zichtbaar oogwit

Kun je duidelijk het wit van de ogen zien, wanneer de hond wakker is? Dan kan dit op stress of angst wijzen. Niet bij alle rassen is dit even duidelijk, maar zie je meer dan normaal?

Dan kan dit een belangrijke indicatie zijn

9. Gespannen oren

Er zijn veel verschillende type oren en oor-houdingen bij honden. Maar de meeste zijn in staat wat naar achteren getrokken te worden, al dan niet in combinatie met een gedraaide oorschelp. Hierdoor oogt het oor gespannen en verkleind.

Naast een signaal van ongerief of irritatie, kan ook dit een signaal van spanning zijn.

10. Afwijkende staarthouding

Ook staarten komen in vele vormen en maten voor. Maar bij de meeste, kun je belangrijke informatie aflezen over hoe je hond zich voelt. Een staart die tussen de billen geknepen is, kan angst of spanning aangeven.

Ook een stijve staarthouding of met een korte, geremde beweging kwispelen kan een indicatie zijn van stress.

Hoe komt mijn hond aan stress?

Aanhoudende stress is dus niet alleen heel vervelend voor je hond, maar ook gevaarlijk voor zijn gezondheid. Het is dus belangrijk om stress-signalen te kunnen herkennen en je viervoeter van zijn spanning af te helpen. Maar om te kunnen behandelen, is het veel waard om te weten wat de oorzaak is.

Hoe komt een hond eigenlijk aan chronische stress?

De aanleidingen tot chronische spanning zijn erg uiteenlopend. Ken je bijvoorbeeld de aandoening Post Traumatisch Stress Syndroom, wat je vaak ziet bij uitgezonden militairen? Een hond kan dit ook oplopen, na een traumatische gebeurtenis zoals een auto-ongeluk of bijna-dood ervaring.

Maar er zijn ook simpelere redenen waarom een hond blijvend gestrest kan raken. Denk hierbij aan:

• Grote veranderingen zoals een scheiding, overlijden of verhuizing
• Het ontbreken van routine of voorspelbaarheid
• Overprikkeling door geluiden of drukte
• Stemming en gedrag van baasje(s)
• Verveling of gebrek aan persoonlijke aandacht en afwisseling

Hoe kom je van die vervelende spanning af?

Gestreste hond kalmeren

Een gestreste hond is het grootste deel van de dag een manier aan het zoeken om van de spanning af te komen. Soms kunnen wij zijn pogingen niet helemaal begrijpen en raken we geïrriteerd.

Maar regel nummer één van het oplossen van stress, is: Niet boos worden. Dit zorgt alleen maar voor nog meer spanning, vooral als de hond zich niet vrij mag uiten. Straf je viervoeter dan ook nooit voor zijn stress-signalen.

Ze geven je waardevolle informatie!

Bekijk je hond goed en schrijf op wat je ziet. Lichamelijk, maar ook geestelijk. Bekijk deze verschijnselen vervolgens in de context waarin ze plaatsvonden. Was het een logisch gevolg?

Probeer vervolgens een relatie te leggen naar een mogelijke oorzaak. Schrijf op wat er de afgelopen tijd is veranderd in jullie omgeving. Beschrijf ook de huidige omgeving waarin je hond leeft.

Ga nu voor jezelf na:

• Begrijpt jouw hond de communicatie die aan hem gericht is?
• Hebben er in het afgelopen jaar zich grote veranderingen voorgedaan?
• Heeft de hond een rustige, fijne plek om zich terug te trekken?
• Hoe zit jij de laatste maanden in je vel?
• Wat onderneemt jouw hond op een dag?
• Weet jouw hond hoe de dag verloopt en wat er van hem verwacht wordt?

Kijk of je de hond tegemoet kan komen na de antwoorden op de bovenstaande vragen. Bespreek dit bij voorkeur met een dierenarts of gedragsdeskundige.