Bezitterigheid bij honden is berucht bij de meeste hondenliefhebbers. Grommen bij de voerbak, snauwen bij een kluif of happen wanneer je een speeltje wilt pakken. Sommige viervoeters dulden zelfs niemand in de buurt van hun baasje.
Deze verdedigingsagressie brengt risico’s met zich mee. Niet alleen voor de baasjes en andere dieren, maar ook voor de hond zelf. Hoe komt je viervoeter aan dit gedrag? En hoe leer je het af?
Bezitterig gedrag bij eten of speelgoed
Bezitterigheid bij honden kan tot vervelende situaties leiden. Wanneer een hond gromt of hapt, ben je namelijk al snel geneigd hem zijn zin te geven. Maar wat, als het steeds erger wordt? Of je visite wordt aangevallen?
Daarom is het afleren van bezitterig gedrag erg belangrijk. Hoe weet je, dat je hiermee te maken hebt? Want niet alle uiterlijke vertoon dat op agressie lijkt, is bezitterigheid.
Blaft en gromt jouw hond hard wanneer je de bal wilt pakken? Dan kan dit ook de enthousiasme en opgaan in het spel zijn.
Gooi ‘m baasje, snel!
En wat dacht je van het grommen en happen bij samen aan een touw trekken? Harder baasje, ik heb ’m!
Toch worden echte problemen rond jaloezie en bezitterigheid bij honden regelmatig gezien. De hond laat hier duidelijke agressiesignalen zien, zoals het optrekken van de lip, grommen, borstelen (opzetten van de haren) en zelfs happen of bijten.
Waarom heeft een hond deze neigingen? Hij krijgt toch alles wat zijn hartje begeert?
Is een bezitterige hond dominant?
De meesten van ons zijn intensief bezig met het welzijn van onze hond. Het beste voer, de fijnste mand en een actief, gelukkig leven. Kosten noch moeite worden bespaard.
Maar hoe kan het dan, dat zoveel van onze geliefde viervoeters bezitterigheid ontwikkelen? Is dit verwendheid? Of dominantie?
In de gedragswetenschap wordt uitgelegd, dat ‘dominantie’ een lastige term is. Het heeft vaak een negatieve klank en wordt als synoniem voor ‘overheersing’ gebruikt.
Maar ondertussen weten we, dat jouw viervoeter er niet de ganse dag op uit is om jou van je troon te stoten. Wanneer een hond overheersend of doordrammend gedrag vertoond, heeft hij geleerd dat er geen, of niet de juiste, keuzes gemaakt worden.
Want het is niet altijd: Baasje knows best. Natuurlijk willen we dat graag, en zo onze hond zonder kleerscheuren door een leven in onze maatschappij loodsen.
Helaas zien we in veel opvoedingstrajecten te weinig consequentheid, te weinig communicatie, te weinig ruimte en begrip voor het karakter van de hond. En: veel traumatische gebeurtenissen.
Bij dit gebrek aan een veilige, duidelijke richting, gaat de hond zijn eigen keuzes maken. Waardoor hij gelooft, dat hij voor iedereen de situatie beter en veiliger maakt.
Heel begrijpelijk!
Maar wat staat er dan wel ten grondslag van een bezitterige hond?
Hoe komt een hond aan bezitterigheid?
Een hond wordt niet met een bezitterige neiging geboren. Vaak komt dit gedrag uit een eerdere ervaring voort. Sommige rassen echter kunnen wat sneller hun spullen willen verdedigen dan andere; denk hierbij aan waak- en verdedigingshonden.
Maar vaak zien we, dat honden ergens geleerd hebben dat ze hun eten of spullen moeten verdedigen om het niet kwijt te raken.
Denk hierbij aan het voeren van een groep pupjes uit dezelfde bak. Dat is knokken voor je portie. Maar ook in opvangcentra, asielen, op straat of in huizen met meerdere huisdieren kan het verdedigen van je spullen belangrijk zijn.
Hiernaast doen honden niet aan principekwesties. Daarom zul je zien, dat ze in de ene situatie meer bezitterigheid tonen dan de andere. Het gaat niet puur om het hebben, maar vooral om het ‘wat’.
Daarom wordt eten vaak heftiger en met meer vertoon verdedigd, dan bijvoorbeeld speeltjes. Eten is van levensbelang!
Hoe zit dat met honden die jaloers doen over hun baasje?
Hond is bezitterig of jaloers bij baasje
Bezitterigheid en jaloezie liggen dicht bij elkaar. Zo kan een hond dus ook agressieve trekjes hebben, wanneer iemand zich met zijn baasje bemoeit. Dit kan heel ver gaan.
Je baasje verdedigen in tijden van nood, is natuurlijk heel nobel. Maar er zijn honden, die ook in dagelijkse situaties niemand in de buurt laten van één bepaald persoon. Dit kan tot nare ongelukken leiden.
Hierna krijgt de hond vaak het label agressief te zijn, met alle gevolgen van dien.
Waarom wordt een hond zo jaloers? Dit heeft drie belangrijke redenen:
1. Baasje is het sleutelfiguur
Voor een hond zijn één of meerdere baasjes vaak de belangrijkste personen in zijn leven. Dit zijn de spillen, waar zijn wereld om draait. Deze personen bepalen wanneer er iets ondernomen wordt.
Maar ook wanneer er gegeten, gedronken, geplast en gepoept wordt. Dit maakt het contact met de baas van levensbelang. En dat mag niemand in de soep laten lopen!
2. Hond voert zijn taak uit
In onze moderne maatschappij, voeren nog maar weinig honden de taak uit waarvoor ze van origine gefokt zijn. We hebben wakers, jagers, speurders, noem het maar op. Maar als doorsnee huishond, komen hun aangeboren neigingen niet tot recht.
Toch zal de hond zijn taak niet vergeten! Daarom kan het zijn, dat ze erg waaks of bezitterig uit de hoek kunnen komen. Wat moet dat?
3. Hond kan slecht zonder aandacht
Dan heb je ook nog de honden, die wél doen waar ze voor gefokt zijn. Veel toy-rassen zijn gezelschapshondjes, die de hele dag bij hun dame op schoot of aan de voeten verbleven. Ze zijn gebrand op aandacht van ‘hun’ mens, en wee je gebeente als jouw attentie even ergens anders naar neigt.
Dit aandacht trekken kan echter ook voortkomen uit onzekerheid of angst. Zo kan een hond verlatingsangst hebben of extra veel steun zoeken.
Verdedigingsagressie en kinderen
Bezitterigheid bij honden wordt dus lang niet altijd verkeerd bedoeld door je hond. Helaas kan het tot gevaarlijke situaties leiden. Vooral wanneer er kinderen bij zijn betrokken.
Kinderen zijn niet geschikt om een hond iets te leren. Ze zijn vaak niet consequent of duidelijk genoeg en hebben nog weinig weet van oorzaak en gevolg. Deze principes zijn ze zelf nog aan het leren.
Heb je een hond in huis met bezitterigheid, dan loop je extra risico. Een kind weet namelijk doorgaans de situatie minder goed in te schatten dan een volwassene. Leer kinderen dus altijd de hond met rust te laten en betrek hen niet in het proces tot het probleemgedrag geheel is afgeleerd.
Agressieproblemen oplossen
Maar hoe los je bezitterigheid bij honden op? Éen van de oudste manieren van dit probleem aanpakken, was het object afpakken en de hond straffen. Nu weten we echter, dat dit ook anders kan.
Deze oude manier werkte namelijk vaak averechts.
Dit heeft te maken met het verwachtingspatroon van de hond. Hij verwacht dat je zijn object wilt afpakken, en verdedigt dit. Vervolgens pakt iemand het inderdaad af én volgt er iets negatiefs.
Terwijl je ook de dreiging weg kunt nemen, zodat de hond meer ontspanning krijgt in deze situatie. Jouw komst moet hem iets opleveren, in plaats van kosten.
Geef je meerdere honden iets, maak dan de kans zo klein mogelijk dat ze het van elkaar gaan afpakken. Zo voorkom je stress en strijd.
Benader je hond tijdens de bezitterigheid rustig en praat kalm tegen hem. In je open hand heb je iets heel, heel lekkers. Blijf rustig staan en dring jezelf niet op.
Ga hierbij niet zitten! Als je hond dreigt of uithaalt kun je lastig wat meer afstand houden.
Beloon je hond met een vrolijke stem en lieve woordjes wanneer hij je lekkers aanneemt. Laat hem vervolgens met rust. Herhaal dit de volgende keer dat hij het object heeft weer.
Gaat dit goed? Dan kun je uitbreiden naar je hand dichterbij houden en zelfs door uiteindelijk het object aan te raken.
Let op: in dit proces kun je snel wat fout doen, waardoor je het risico op miscommunicatie met je hond loopt. Daarom kun je dit gedrag het beste aanpakken samen met een ervaren gedragsdeskundige.
Let erop, dat technieken die uitgaan van dominantie en straf de agressiviteit van je hond kunnen laten escaleren. Dit kan grote gevolgen hebben, dus mijd deze zoveel mogelijk.
Bij bezitterigheid over een persoon, is het belangrijk dat juist diegene het gedrag van de hond doorbreekt. Stuur de hond rustig weg en geef pas weer aandacht als de rust weergekeerd is. Dring hierbij contact met de ontvanger van de agressie nooit op, om escalatie te voorkomen.
Bezitterigheid bij honden voorkomen
Het voorkomen en afleren van bezitterigheid bij honden, heeft alles te maken met rust en geduld. Als een hond zich zeker van zichzelf voelt en weet wat er van hem verwacht wordt, zal hij minder reden tot agressie hebben. En is jullie onderlinge communicatie een stuk beter!
Het voorkomen van bezitterigheid begint dus al bij de socialisatie, als pupje. Geef de hond altijd genoeg eigen ruimte en laat hem positieve ervaringen opdoen bij een benadering van een ander persoon of dier.
Ook als dit betekent dat zijn eigen eten of speeltje even weggehaald wordt. Geduld, consequentheid en beloning op het juiste moment zijn hierbij de belangrijkste onderdelen.
Heb je de hond niet als pupje gehad? Dan kun je alsnog met de opvoeding aan de slag. Zoek hierbij altijd naar de passende motivatie voor je hond. Waar wil hij concessies voor doen en waar wil hij voor leren?
Een spelletje met de bal, een heerlijke traktatie of een flinke knuffelbeurt misschien? The sky is the limit!