Is mijn hond te dik? Overgewicht bij honden behandelen en voorkomen

Is mijn hond te dik? Een vraag die we regelmatig horen.

Tegenwoordig kampen veel huisdieren met overgewicht.

Onze honden worden gemakkelijk te dik: ze hoeven niet meer te jagen of werken voor hun eten.

Maar aan te dik zijn kleven nare risico’s, ook bij honden.

Onder andere gewrichtsklachten, suikerziekte en vet-tumoren komen geregeld voor bij te dikke honden.

Het ene ras heeft echter meer aanleg voor het ontwikkelen van overgewicht dan het andere.

Hoe komt een hond van zijn overgewicht af? En nog belangrijker: hoe voorkomen we het?

Lees in dit artikel alles over overgewicht bij honden!

Lees ook: Beste hondenvoeding

Oorzaken van overgewicht bij honden

Geschat wordt, dat in totaal 35% van onze huisdieren te zwaar is. Bij honden is dit percentage nog hoger: getallen van zelfs 50% worden genoemd. Maar hoe komen onze dieren eigenlijk zo vaak te dik?

Honden behoren tot een diersoort die niet altijd bij ons in huis geleefd heeft. Vroeger waren ze gevreesde jagers op uitgestrekte steppes of in dicht, donker bos.

Voor ieder hapje eten moesten ze rennen, springen, klimmen en vechten. Maar hoe meer de hond in aanraking kwam met de mens, hoe makkelijker hij aan zijn eten kwam.

Niet alleen gingen honden met de mens mee op jacht, maar ook ons afval werd een heerlijk, makkelijk maaltje.

Het leven van de hond werd niet bij het eerste contact met de mens al zo gemakkelijk als vandaag. Door de jaren heen hielp de hond actief mee op het bedrijf, hoedde onze schapen en beschermde ons gezin.

Dit veranderde vanaf begin 1900, toen de Industriële Revolutie dierkracht overbodig maakte. We kregen immers overal machines voor!

De hond als bedrijfshulp verdween naar de achtergrond. Steeds vaker werden zij alleen nog gehouden voor de fok, sport en plezier.

Het aantal werkhonden (ook waak-, blindengeleide- of drugshonden) is geslonken naar een klein deel van de populatie. Hierdoor werden huisdieren een luxeproduct: alleen voor wie geld en tijd had er één te onderhouden.

Tegenwoordig geldt dit nog steeds, echter hebben wij als eigenaren steeds minder vrije tijd gekregen. Voor onszelf, maar ook voor onze huisdieren. Overgewicht wordt niet voor niets een ‘welvaartsziekte’ genoemd.

Zowel wij als onze honden verrichten steeds minder lichamelijk werk. Hiernaast betekende in de natuur “meer eten” altijd “meer kans om te overleven”. Maar tegenwoordig is (vetrijk) eten gemakkelijk te verkrijgen.

Het resultaat?

Weinig bewegen, veel eten en dus: overgewicht.

Hondenrassen met overgewicht

Helaas heeft het ene hondenras een grotere kans om dik te worden dan het andere. Dit staat los van het feit of zij nu veel bewegen of niet.

Bij zowel de kleine als grote hondenrassen zitten verhoogde kanshebbers. Een paar voorbeelden:

Kleine hondenrassen met verhoogde kans op overgewicht:

• Basset Hound
• Beagle
• Cairn Terriër
• Cavalier King Charles Spaniël
• Cocker Spaniël
• Jack Russell Terriër
• Teckel
• Sheltie

Overgewicht kan ook een gevolg zijn van een hogere leeftijd, castratie, een te traag werkende schildklier of als bijwerking van een medicijn.

Grote hondenrassen met verhoogde kans op overgewicht

• Duitse Herder
• Labrador Retriever

Hond te dik (overgewicht): symptomen

Hoe kom je erachter of je hond overgewicht heeft?

Ten eerste is het belangrijk om  zijn gewicht en grootte onder de loep te nemen. Hier hebben we maatstaven voor gemaakt: de Lichaamsconditie score.

Stel jezelf de volgende vragen:

• Kun je, kijkend van bovenaf, de taille achter de ribben waarnemen?
• Kun je, kijkend vanaf de zijkant, achter de ribben de buik zien oplopen?
• Voel je de ribben, zonder dat je veel druk hoeft te zetten met je vingers?

1. Uitgemergeld
2. Mager
3. Optimaal
4. Overgewicht
5. Vetzucht (obesitas)

Vraag vervolgens aan je dierenarts hoe zwaar je hond zou moeten zijn en vergelijk dit met zijn huidige gewicht. De dierenarts zal rekening moeten houden met ras, bouw en levensstijl van je hond.

Weeg je hond op de weegschaal. Wil hij er niet op lopen, niet stil staan of is de weegschaal te klein?

Til hem op en trek na het wegen je eigen gewicht van de gemeten kilo’s af. Voor grote hondenrassen is bij de dierenarts altijd een brede weegschaal beschikbaar.

Je hond is te zwaar wanneer hij 5 tot 10% boven zijn ideale lichaamsgewicht zit. Bijvoorbeeld:  je hond weegt idealiter 15 kilo. Hij is vervolgens te zwaar wanneer hij 15,75 kilo of meer weegt.

Je hond lijdt aan obesitas wanneer hij 15 tot 20% boven zijn ideale gewicht zit. De hond uit het voorbeeld heeft obesitas wanneer hij 17,25 kilo of meer weegt.

Risico’s voor honden met overgewicht

Vind je het moeilijk om je hond minder lekkers te geven, of meer met hem te bewegen?

Overgewicht lijkt soms onschuldig, maar is in werkelijkheid echt vervelend voor je dier. Te dikke honden kunnen allerlei gezondheidsproblemen krijgen.

• Suikerziekte
• Artrose en artritis, van verhoogde slijtage of ontsteking van de gewrichten inhoudt
• Hart- en long problemen
• Vet-tumoren
• Huidproblemen
• Verminderde werking immuunsysteem
• Verminderde werking organen
• Problemen bij natuurlijke processen, zoals het werpen van puppies

Hiernaast is het natuurlijk enorm sneu dat je hond simpelweg de energie niet heeft om lang te spelen of te wandelen. Maar hoe houd je deze risico’s zo klein mogelijk?

Overgewicht bij honden behandelen

Door al deze gezondheidsrisico’s is het leven van een te dik huisdier aanzienlijk minder leuk. Ze hebben een kort uithoudingsvermogen, snel pijnklachten en leven gemiddeld zo’n twee jaar minder lang dan een gezonde hond.

Maar wat kun je doen om van overgewicht af te komen?

Voer – Het dieet van de hond aanpassen. Zowel de samenstelling als hoeveelheid is belangrijk. Wat heeft je hond eigenlijk nodig, en hoeveel?

Dit wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals ras, leeftijd en dagelijkse hoeveelheid lichaamsbeweging. Voorkom dat je hond honger krijgt, door de juiste porties te geven.

Honger maakt eten vinden alleen maar belangrijker, veel dikke honden lijden namelijk aan vetzucht. Hierdoor willen ze koste wat kost eten, en dit kan strijd opleveren. Laat je adviseren door een dierenarts.

Beweging –  Op nummer twee staat lichaamsbeweging. Het is belangrijk dat je hond de overtollige kilo’s op een verantwoorde, gecontroleerde manier kwijt raakt.

Te weinig voer zorgt ervoor dat je hond zich slecht en hongerig gaat voelen. Onderneem daarom leuke, afwisselende activiteiten met je viervoeter.

Zodra de eerste kilo’s eraf zijn, zal hij zich makkelijker kunnen bewegen en plezier beleven aan zijn actieve tijd met het baasje samen. Bouw beweging altijd rustig op!

De longen, het hart en de gewrichten zullen moeten wennen aan hun nieuwe rol en zijn gemakkelijk beschadigd. Voor honden met ernstig overgewicht is zwemmen een perfecte manier om zonder blessures af te vallen.

Te snel afvallen is heftig voor het lichaam van je hond. Zo’n 1 à 2 procent van het lichaamsgewicht per week verliezen is een gezonde, gecontroleerde manier van afvallen.

Gedrag – Het eetgedrag van de hond is aangeleerd. Aan de ene kant maakt dit afvallen een uitdaging, aan de andere kant: het kan dus afgeleerd worden!

Geef nooit toe aan bedelgedrag, zorg ervoor dat je hond rustig eet en geef alleen verantwoorde snacks. Bedelgedrag is lastig af te leren, maar houd vol! Voor beide partijen geldt: de aanhouder wint.

Om je hond rustiger te laten eten kun je zijn brokjes in een speelbal doen, of een anti-schrok bak aanschaffen. Hier moet je hond zijn voer tussen de delen van de bak uit peuteren, zodat hij langer bezig is.

Veel mensen denken dat hondenkoekjes hetzelfde zijn als hondenbrokjes. Daarom worden snacks vaak overmatig gegeven. Geef je hond maar 2 keer per dag wat tussendoor, laat bij zwaar overgewicht de snacks helemaal weg.

Belonen kun je doen met heel kleine koekjes, een beter alternatief is kleine stukjes gedroogd vlees of vis. Smaakvol én gezond!

Overgewicht bij honden voorkomen

We weten nu waar overgewicht vandaan komt, en hoe we het kunnen bestrijden. Maar nog belangrijker is: hoe voorkomen we het?

Ook voor je hond geldt: eet om te leven, leef niet om te eten. Natuurlijk zijn snacks lekker en is het fijn om doorlopend te kunnen eten. Voor je hond staat kunnen eten namelijk gelijk aan kunnen overleven.

Daarom wordt in de hersenen een beloningsgebied gestimuleerd wanneer er gegeten wordt! Ongezond zijn echter, maakt je hond ongelukkig. Voer je hond dus op vaste tijden, in plaats van altijd zijn bak gevuld te houden.

Zorg ervoor dat iedereen uit jullie omgeving meewerkt aan het afval-proces van jullie hond. Stiekeme tussendoortjes zijn eigenlijk alleen maar zielig en doen veel tijd en moeite teniet. Laat je hond zien hoeveel leuker spelen is dan de wereld van louter slapen en eten. Samen kunnen jullie alles aan!

Zorg hiernaast altijd voor een goede kwaliteit voer, met compleet en correct samengestelde voedingstoffen. Bespreek met een professional wat en hoeveel je hond nodig heeft om gezond te blijven. Richtlijnen op de voerzak zijn vaak te ruim genomen.

Beperk snacks zoveel mogelijk. Beloon je met brokjes, in plaats van snacks? Haal dan de beloonde hoeveelheid van de dagelijkse portie brok af. het is belangrijk dat de hond niet meer binnen krijgt dan hij aan energie nodig heeft.

Blijf actief! Zelfs als het regent zijn er nog leuke dingen te ondernemen met je hond. Frisbeeën in huis is helemaal niet nodig: wat dacht je van een leuk speurspel? Of lekker stoeien in de garage?

De sky is the limit, en jouw hond vindt het al geweldig om tijd samen met zijn baasje te hebben.

Door te spelen wordt jullie onderlinge communicatie beter en gaat de hond zich meer begrepen en gewaardeerd voelen. Dat hij hierdoor fit en gezond blijft, geeft jullie een win-win situatie!

Veel plezier samen, een fitte hond is het allervrolijkste huisgenootje ooit!